تاجل بيوس
تاجل بيوس
تاجل بيوس: سنڌي ٻوليءَ جي نامياري شاعر، ڪھاڻيڪار ۽ نقاد، تاجل بيوس جو اصل نالو تاج محمد ولد محمد جعفر سمون هو. هي 22 سيپٽمبر 1938ع تي ڳوٺ درگاهه پير حيات شاهه، تعلقي سوڀي ديري، ضلعي خيرپورميرس ۾ پيدا ٿيو. ابتدائي تعليم نورپور ۽ ڀونڀٽ پور اسڪولن مان، ثانوي تعليم گنبٽ هاءِ اسڪول مان ۽ گرئجوئيشن سنڌ يونيورسٽي ڄام شوري مان ڪئي. بعد ۾، ايم. اي (اقتصاديات)، سنڌ يونيورسٽيءَ مان ڪرڻ کان پوءِ جپان، ٿائيلئنڊ ۽ آمريڪا مان مختلف ڪورس ڪيا. 1960ع ۾ سيڪنڊري اسڪول جو استاد مقرر ٿيو. بعد ۾ سنڌ حڪومت جي ڪيترن ئي ادارن/ڪمپنين ۾ انويسٽيگيٽر، ريسرچ آفيسر، اسسٽنٽ چيف، ڊپٽي چيف ۽ چيف رجسٽرار جي عھدن تي ۽ مرڪزي حڪومت ۾ ايڊيشنل سيڪريٽري رهيو. ڪارپوريٽ لا اٿارٽيءَ ۾ رجسٽرار آف ڪمپنيز جي عھدي تان رٽائرڊ ٿيو. ان بعد شاهه عبداللطيف يونيورسٽي خيرپور ۾ ڪجهه عرصي لاءِ وائيس چانسلر جو صلاحڪار پڻ رهيو. ڪجهه عرصو سنڌي لئنگئيج اٿارٽي جي بورڊ آف گورنرس جو ميمبر به رهيو. تاجل بيوس شاعريءَ سان گڏوگڏ ڪھاڻيون، ڪالم ۽ مضمون به لکيا. سندس هفتيوار ڪالم ”عوامي آواز“ سميت مختلف سنڌي اخبارن ۾ ڇپجندا رهيا. شاعري (سنڌي/ اردو)، سفرنامن، آتم ڪٿا ۽ مختلف موضوعن تي سندس 44 ڪتاب لکيل آهن، جن مان ڪجهه اهم ڇپيل ڪتابن ۾: ”جڏهن ڀونءَ بڻي“ (شاعري: 1982ع)، ”انبن جهليو ٻُور“ (شاعري: 1983ع)، ”سرجيندڙ ساڻيھه جا“ (شاعري:1985ع)، ”سنڌ منھنجي امان“ (شاعري: 1989ع)، ”ڪاڇي مٿان ڪونج“ (نثري نظم:1990)،”ڪنڌيءَ ڪنئور ترن“ (شاعري:1991ع)، ”ڏور به اوڏا سپرين“ (ڀارت جو سفرنامو:1992ع)، ”ڪنڌيءَ اڪ ڦلاريا“ (شاعريءَ: 1992ع)، ”ڏوريان ڏوريان مَ لھان“ (9 شعري مجموعا گڏ)، تنھنجا نيڻ غزل (هڪ سئو غزل:1996ع)، ”آريجن کان الھاس نگر“ (هند- سنڌ جي اديبن جا خط)، ”چپ انجيل جي حاشين جھڙا“ (هڪ سئو غزل: 2003ع)، ”تاجل جو رسالو“ (شاعري 2006ع)، ”انداز بيان اور“ (اردو شاعري) ۽ ”گلابون ڪي موسم“ (اردو شاعري). شامل آهن. سندس مشھور ڪلام ”سنڌ منھنجي امان، سُونھن تنھنجي مٿان، ڇا لکِي، ڇا لِکان“ سنڌ توڙي هند ۾ وڏي مقبوليت حاصل ڪئي. کيس هند ۽ سنڌ ۾ ڪيترائي مڃتا ايوارڊ مليا. سنڌ جي هن نامياري شاعر، دماغي نس ڦاٽڻ (برين هيمريج) سبب 13 ڊسمبر 2008ع تي وفات ڪئي. سندس آخري آرامگاهه چوڪنڊي قبرستان، ڪراچيءَ ۾ آهي.
لفظ تاجل بيوسھيٺين داخلائن ۾ پڻ استعمال ٿيل آھي
داخلا ۾ استعمال ٿيل تاريخون
1938.09.22 عيسوي
تاجل بيوس 22 سيپٽمبر 1938ع تي ضلعي خيرپورميرس ۾ ڄائو
2008.12.13 عيسوي
تاجل بيوس 13 ڊسمبر 2008ع تي وفات ڪئي
شخصيتون - ڀاڱي جون ٻِيون داخلائون
سيد مدد علي شاهه ڊاڪٽراسڪائوٽ تحريڪ جو باني
سردار بهادر محمد بخش ڪوجھي
آمنه حامد زبيدي
انيس الدين ڀٽي
ايم اي قاضي ڊاڪٽر
قربان علي سڪندري ڪلهوڙو
اسلم خيرپوري
چانڊيو رئوف
سنگهار علي گڻسار