حَرَم: حرم جي لغوي معنيٰ ممنوع آهي، اسلامي اصطلاح ۾ مڪي، مديني ۽ ان جي ارد گرد چند ميلن تائين علائقي کي حَرَم چئجي ٿو. اڪثر انهن علائقن کي حرمين پڻ چيو وڃي ٿو، انهن کي حرم چوڻ جو سبب اهو آهي ته الله تعاليٰ انهن علائقن جي عزت ۽ مرتبو اعليٰ ڪيو آهي جنهن ڪري اتي ڪجهه افعال ۽ اقدامات ممنوع آهن. مثلاً اتي جنگ نٿي ڪري سگهجي. وڻن کي نه وڍي سگھبو آهي، حرَم وارن علائقن ۾ داخل ٿيندڙ شخص محفوظ رهندو آهي. ايتري قدر جو جيڪڏهن قاتل به انهن علائقن ۾ داخل ٿي ويندو آهي ته ان کي به گرفتار نه ٿو ڪري سگھجي.
حرم اهڙيءَ جڳهه کي به چئجي ٿو، جيڪا صرف ۽ صرف عبادت لاءِ مخصوص هجي. قديم دؤر ۾ عبرانين وٽ پناهه حاصل ڪرڻ لاءِ شهرن ۾ حرم موجود هئا. مصر ۾ پڻ اهڙيون پناهه گاهون هونديون هيون، يونان ۾ پڻ اهڙيون پناهه واريون جايون حرم سڏبيون هيون. عرب ۾ خانه ڪعبه ۽ ڀرپاسي جي علائقي کي حرم قرار ڏنو ويو، جتي ڪنهن به قسم جي چوري، ڦُرلٽ ۽ قتل غارت جي منع ٿيل هئي. انهن هنڌن کي اڄ تائين احترام ۽ تقدس جي ساڳي حيثيت حاصل آهي.